Listen
Now the birds, now the swallows, now the partridges,
now the partridges are singing more and more:
– Wake up, master, wake up, my good master,
wake up and embrace my body, tall and straight as a cypress,
with a white throat, and with breasts like tiny lemons,
fresh as the water that flows off molten snow.
– Fair maid, won’t you let me sleep a little,
because my master has me on watch tonight
to be killed or possibly enslaved.
But praise be to God and the Virgin!
I unsheathed my damascene sword,
slayed a thousand and enslaved a thousand more.
One got away from me, and him even wounded.
[But he had the wings of an eagle and the speed of a hare.
I took a pathway, a narrow path
and there I came upon a tree, a tree as tall as a cypress.
– Take me, tree. Take me, cypress.
– How can I take you, how can I hold you?
Here’s my root, tie up your horse,
here are my branches, hang up your armour,
here’s my shadow, lie down in it and sleep
you can pay the rent when you awaken:
three urns of water for my roots.]
Translated by Michael Eleftheriou
Τώρα τα πουλιά
Τώρα τα πουλιά, τώρα τα χελιδόνια,
τώρα οι πέ- μωρέ, τώρα οι πέρδικες,
τώρα οι πέρδικες συχνολαλούν και λένε.
– Ξύπνα αφέ- μωρέ, ξύπνα αφέντη μου.
Ξύπνα αφέντη μου, ξύπνα καλέ μ’ αφέντη,
ξύπνα αγκάλιασε κορμί κυπαρισσένιο
κι άσπρονε λαιμό, βυζάκια σα λεμόνια,
σαν το κρυό νερό πο’ ’ρχέτ’ από τα χιόνια.
– Άσ’ με, λυγερή, λίγον ύπνο να πάρω
γιατί αφέντης μου στη βάρδια με ’χει απόψε,
για να σκοτωθώ ή σκλάβο να με πάρουν.
Μα ’δωσ’ ο Θεός κι η Παναγιά η Παρθένα
και ξεσπάθωσα το διμισκί σπαθί μου,
χίλιους έκοψα, χίλιους σκλάβους επήρα
κι ένας μου ’φυγε κι εκείνος λαβωμένος,
[μα ’χε αϊτού φτερά, λαγού γληγοροσύνη.
Πήρα το στρατί, στρατί το μονοπάτι,
βρίσκω ’να δενδρί, ψηλό σαν κυπαρίσσι.
– Δέξε με δενδρί, δέξε με κυπαρίσσι.
– Πώς να σε δεχτώ, πώς να σε καρτερέσω;
Να η ρίζα μου και δέσε τ’ άλογό σου,
να οι κλώνοι μου, κρέμασε τ’ άρματά σου,
να ο ίσκιος μου, πέσε κι αποκοιμήσου
και σα σηκωθείς, το νοίκι να πλερώσεις,
τρία σταμνιά νερό στη ρίζα να μου ρίξεις».]
1διμισκί σπαθί: Δαμασκηνό σπαθί.
It’s hard to identify a point of origin for songs like these, which are sung in so many places; Pachtikos, one of the first scholars collecting and publishing folk songs, calls them ‘outsiders’ to contrast them from songs that are purely local. Miranda Terzopoulou (2016)
Translated by Michael Eleftheriou
